Aziatische hoornaar: hoe te herkennen en wat te doen?
De Aziatische hoornaar (of Vespa Velutina) is een invasief insect van de wespenfamilie, afkomstig uit het Verre Oosten. Ze werd per ongeluk in Europa geïntroduceerd en verspreidt zich nog steeds in ons land.
De Aziatische hoornaar beter (her)begrijpen om de biodiversiteit beter te beschermen
Als geduchte bijendoder vormt de Aziatische hoornaar een reëel gevaar voor bijenkorven. Maar niet alleen! Naast bijen valt hij een hele reeks insecten aan, waaronder wespen, vliegen, vlinders en spinnen.
Nesten van Aziatische wespen: hoe herkent u ze?
Net als wespen en zijn Europese tegenhanger (Vespa Crabro) heeft de Aziatische hoornaar een jaarlijkse levenscyclus.
Twee soorten nesten volgen elkaar in de loop van het jaar op:
- Het primaire nest of voorjaarsnest:
Vanaf maart, na de overwintering, bouwt een koningin een primair nest, eerst alleen, daarna gevolgd door de eerste werksters. Het nest is klein en rond, met een enkele opening aan de basis. Het bevindt zich altijd in een tegen weersinvloeden beschermde ruimte.
- Het tweede of zomernest:
Tijdens de zomer verlaten de werksters het primaire nest om een groter secundair nest te bouwen. Dit kan tot 1 m hoog en 80 cm in diameter zijn en kan een populatie van enkele duizenden individuen herbergen. Het is bolvormig met concentrische schubben en heeft een kleine zijdelingse opening (minder dan 4 cm). Het zomernest bevindt zich meestal hoog in de boomtoppen in het volle licht.
Tegen het einde van de herfst is het secundaire nest verlaten en wordt het het volgende jaar niet opnieuw bewoond. Alleen de jonge koninginnen overleven de winter, verborgen in de grond, in een oude boomstronk of onder een schors.
- Verwar het Aziatische hoornaarnest niet met het Europese hoornaarnest!
Hoewel ze er hetzelfde uitzien, zijn er verschillen. Het Europese nest is eerder kegelvormig, minder dan 40 cm in diameter, met zichtbare cellen en een grote opening aan de basis (meer dan 10 cm). Het bevindt zich bijna altijd in het donker en op beschutte plaatsen. Hij staat nooit buiten in het licht, laat staan aan het weer blootgesteld.
De Europese hoornaar is een beschermde soort, zijn nest mag niet worden vernietigd tenzij het een bewezen gevaar vormt.
De Aziatische hoornaar: hoe ziet hij eruit?
Omdat het nog steeds moeilijk is om een soort aan het nest te herkennen, verdient directe waarneming van het insect altijd de voorkeur.
De Aziatische hoornaar ziet er donkerder uit dan de Europese hoornaar. Hij is te herkennen aan zijn bruinzwarte borststuk, zijn oranje kop met zwart voorhoofd en zijn achterlijf met oranje ring. Tijdens de vlucht slepen zijn lange gele poten achter zijn lichaam. Hij onderscheidt zich ook door zijn beweeglijkheid en in tegenstelling tot zijn Europese neef kan hij lange tijd zweven.
Help ons alstublieft!
Gewoon uw observaties invoeren: iedereen kan bijdragen aan het verhogen van de informatie over de aanwezigheid en overvloed van Aziatische hoornaars in het Brussels Gewest, vooral dankzij de tools voor burgerwetenschap. Deze gegevens stellen ons in staat om trends te evalueren in de evolutie van de populaties van dit exotische insect dat zich in het proces van naturalisatie bevindt.
Rapporteer uw observaties
- Registreer je observaties op het platform waarnemingen.be of via de bijbehorende apps: Obsidentify (iOS & Android), iObs (iOS) ou ObsMap (Android);
- indien veilig mogelijk, neem een foto van het insect om bij de melding te voegen, wat vaak helpt bij de identificatie. Voeg eventueel contextuele informatie toe;
- als het om een nest gaat, geef dan specifiek aan dat het een nest is: anders wordt de waarneming beschouwd als een geïsoleerd individu. Deze melding leidt echter niet tot een interventie van hulpdiensten!
Als u een nest vindt van de Aziatische hoornaar:
- in geval van ernstig en dringend gevaar: als het nest zich binnen 7 meter bevindt van een huisdeur, raam, ventilatieopening, balkon, terras, speelplaats of een ander regelmatig bezocht gebied, kunt u gratis de brandweer bellen door het nummer 112 te draaien.
- in geval van laag tot matig gevaar: als het nest zich op meer dan 7 meter van de eerder genoemde gevaarlijke gebieden bevindt en zich in potentieel bezochte ruimtes bevindt (achterin een grote tuin, achteraan een schuur...) en geen groot risico vormt, schakel dan een professioneel ongediertebestrijdingsbedrijf in. Zorg ervoor dat de professionals zijn opgeleid in de bestrijding van de Aziatische hoornaar.
Brandweerinterventies kunnen in rekening worden gebracht als het geen dringende interventies betreft.
Het is niet langer nodig om de brandweer te bellen voor nesten hoog in bomen na eind november en tot april-vriend (dit zijn nesten in ontbinding).